Wat is een familieopstelling?

Een familieopstelling is een visualisatie van het familiesysteem in de ruimte. Hierbij worden de patronen uit het familiesysteem zichtbaar, die een rol spelen bij het vraagstuk dat wordt ingebracht.  Voorbeelden van vraagstukken waarbij een familieopstelling uitkomst kan bieden lees je hier. 

Een familieopstelling is een sessie in groepsverband. Er wordt nooit gewerkt met de echte familieleden, maar met representanten. Dat zijn andere deelnemers die de rol van je familieleden vertegenwoordigen, zonder ze te kennen. Je hoeft dus zelf niet te zorgen voor het meebrengen van familieleden of representanten.

De opstelling start met een kort interview. De begeleider nodigt de vraag-inbrenger daarna uit representanten te kiezen voor de personen of elementen die bij het vraagstuk relevant lijken. Meestal wordt ook voor de inbrenger zelf een representant gekozen. 

De representanten worden zoeken vervolgens intuïtief een plek in de ruimte.  Op het moment dat de representanten in de opstelling plaatsnemen, voelen en gedragen zij zich als vanzelf zoals de personen die ze representeren, zonder ze te kennen of maar iets over het vraagstuk te weten.

De manier waarop de representanten in de opstelling staan en zich gedragen geeft veel informatie over de dynamieken die in het familiesysteem spelen. De begeleider zal deze zoveel mogelijk duiden, toetsen, en begeleiden in de beweging die voor de vraag-inbrenger het meest helend is. Vaak wordt de vraag-inbrenger op een later moment zelf de opstelling in gevraagd. Dit kan een enorm effect hebben op zielsniveau. Er ontstaat een nieuw perspectief en er is een helende beweging op gang gekomen, die vanaf dat moment als vanzelf zijn werk doet.

De begeleidingsvorm van familieopstellingen is in de jaren tachtig ontwikkeld door Bert Hellinger (geboren in 1925, overleden in 2019). Na jarenlang opstellingen te hebben waargenomen en ervaren werden de onderliggende mechanismen van familiesystemen helder. Zo kon hij later de theorie omschrijven en delen in de vele boeken die hij schreef.

Een wetenschappelijke literatuurstudie naar de effectiviteit van familieopstellingen vind je hier